De zorg is het domein van de patiënten en de zorgprofessionals! De dynamiek in de zorg – zoals, innovatie, kwaliteitsontwikkeling en efficiency – ontstaat dan ook in de relatie tussen patiënt en zorgprofessional. Deze dynamiek wordt in zeer grote mate ondersteund en mede gestuurd door de technologische en wetenschappelijke ontwikkelingen, die zorgprofessionals aanbieden aan hun patiënten. En natuurlijk door grote veranderingen bij patiënten zelf, in demografische en epidemiologische zin, maar ook in termen van onder meer opleidingsniveau, inkomenspositie, mondigheid, steeds grotere behoefte aan eigen regie.
Dit alles heeft grote consequenties voor de context, waarbinnen de relatie tussen patiënt en zorgprofessional zich ontwikkelt c.q. kan ontwikkelen. Dit alles vormt de kern van de zorg.
Daarnaast zien we – in de gehele economie – dat de consument in steeds meer productieprocessen (soms grotendeels) de rol van producent op zich neemt, het zogenoemde prosumentenmodel. Deze ontwikkeling zien we ook in de zorg. Guus van Montfort geeft hiervan veel concrete voorbeelden in dit boek.
De rol en betekenis van de (landelijke en lokale) overheid, zorgverzekeraars, zorgkantoren en bestuurders van zorginstellingen, zijn dienend aan de zorg, namelijk faciliterend, ondersteunend, randvoorwaardenstellend.
Het beleid van de overheid en zorgverzekeraars moet aansluiten op de dynamiek op de werkvloer. Als dat niet gebeurt, krijgt men een zeer sterke toename van de administratieve lastendruk. Deze dynamiek heeft in grote mate een autonoom karakter ten opzichte van dat beleid. Het beleid – denk bijvoorbeeld aan de bekostiging – past zich dan in de praktijk hierop aan. Zo heeft de prestatiebekostiging in grote mate een budgetachtig karakter, en een positieve impact gehad op innovatie, kwaliteitsontwikkeling en samenwerking. Het in dit boek voorgestelde Tienpuntenplan voor de bekostiging sluit goed aan bij deze dynamiek en tevens bij het beheersingsbeleid van de overheid en de zorgverzekeraars.
In de media
Reviews
"Het centrale punt in dit boek is dat in dit complexe, veranderende veld één dynamiek centraal zou moeten staan: de patiëntzorgprofessionaldynamiek. Alle andere aspecten die genoemd worden zouden deze centrale, autonome dynamiek moeten dienen. Een belangrijk concept dat Van Montfort daarbij centraal stelt is ‘prosument’ – een samentrekking van consument en producent. Patiënten zijn steeds hoger opgeleid, hebben een betere inkomenspositie en kunnen met behulp van technologische ontwikkelingen steeds meer eigen regie nemen en (deels) eigen producent worden."
- Recensie in Tijdschrift voor Gezondheidszorg en Ethiek 34, januari 2024.
"Duidelijke en eenvoudige aanbevelingen die beleidsmakers maar hoeven op te volgen om de zorg betaalbaar en kwalitatief goed te houden. Hij (Guus, red.) laat zien hoe veel overheidsbeleid contraproductief is geweest en ondanks de massale bureaucratische controle op alle niveaus de zorg zich toch door innovatie steeds opnieuw weet uit te vinden. Van zijn nieuwe boek gaat hij in een aantal hoofdstukken op de ontwikkeling van het zorglandschap, de rol van de zorgverzekeraars en de rol van de overheid. In feite zijn dat het waarnemingen die het belang van zijn tienpuntenplan nog eens extra benadrukken.
- MedischOndernemen, besproken door oud-huisarts Thieu Heijltjes.
"Ik hoop dat onze toekomstige volksvertegenwoordigers dit boek als verplichte literatuur krijgen. Zij zouden het tienpuntenplan moeten uitvoeren. Liefst weer met een arts op het ministerie van VWS (zie mijn blog: ‘Eindelijk een arts op VWS’). Want als dokter weet je dat het patiëntencontact heilig is en tenslotte niet door autoriteiten en instanties is te beïnvloeden."
- Uit een recensie van MedischOndernemen, januari 2024.
“Hoogleraar Guus van Montfort wijst er in zijn essaybundel De zorg is van de patiënt en de zorgprofessionals dat de komende jaren de veranderingen de veranderingen in de zorg nog talrijker zullen worden dan in de afgelopen veertig jaar. (…) De rol en betekenis van zorginstellingen kunnen daarom niet hetzelfde blijven. Zij moeten zich meer dienend, faciliterend en ondersteunend opstellen. (…) Ook patiëntenverenigingen, zoals Hematon, zullen (nog meer!) aan de bak moeten. Ze zijn nu een vraagbaak voor patiënten en organisator van bijeenkomsten over ziekte gerelateerde aandoeningen. Maar de belangenbehartiging, essentieel onderdeel van een patiëntenbeweging, zal nog meer moeten inspelen op die eigen regie.”
- Hematon Magazine, maart 2023
