Zweedse dames

Recent werd in Zweden een studie gedaan naar de schadelijke effecten van de zon. Leuk, denk je dan in eerste instantie, maar ook dat weten we zo een beetje wel. Voor deze studie werden 30.000 (!) vrouwen gedurende 20 (!) jaar gevolgd. Wat bleek: de groep vrouwen met de meeste blootstelling aan de zon hadden, zoals was te verwachten, meer huidkanker dan de groep met de minste blootstelling. Maar: deze huidkankers bleken minder kwaadaardig en dus beter behandelbaar dan die in de groep met de minste blootstelling.  Bovendien werd gevonden dat de groep met de meeste blootstelling aan de zon een tot 2 jaar langere levensverwachting had dan de groep met de minste zonne-expositie. En sterker nog: rokers met veel zon-blootstelling leefden even lang als niet-rokers die de zon zoveel mogelijk meden. Eén van de conclusies van het onderzoek was dan ook dat het mijden van de zon net zo gevaarlijk is als roken!

Vitamine D

Verklarend voor deze bevindingen zou wel eens het vitamine D kunnen zijn. Vitamine-D wordt door de lever en nieren geproduceerd uit een grondstof die in de huid met behulp van UV-licht (ZON!) wordt aangemaakt. Vitamine D verbetert de werking van ons immunologisch systeem (“afweer”) en heeft een positief effect heeft op ons humeur. Net zoals moderne anti-depressiva verhoogt zonlicht het serotonine gehalte in de hersenen.

Uitgebreid van de zon genieten verhoogt dus de levensverwachting volgens deze studie, in ieder geval bij Zweedse vrouwen. Pikant detail: in de jaren ’70, waren het Zweedse dames die tot opwinding en afschuw van de toen streng katholieke Spanjaarden de bikini aan de Spaanse Costa’s hebben geïntroduceerd. Van al die blootstelling plukken zij dus nu de vruchten. Er zijn natuurlijk wel grenzen, denk aan verbranding en zonnesteek.

Kein Bratwurst

Spanjaarden hebben een hoge levensverwachting, vergelijkbaar met die van Duitsers, terwijl Spanjaarden de afgelopen decennia veel meer rookten dan Duitsers en velen een jeugd met ondervoeding hebben gekend. Als verklaring hiervoor wordt het Mediterrane dieet aangevoerd. Het is immers onomstotelijk bewezen dat een dieet van vis, olijfolie, groenten, fruit en noten een positief effect heeft op de gezondheid, en dan met name op het voorkómen van hart- en vaatziekten, dementie en suikerziekte. Maar of de gunstige effecten van dat dieet helemaal opwegen tegen ondervoeding tot de jaren 70 en het vele roken van de Spanjaarden? Waarschijnlijk levert naast het Mediterrane dieet dus ook het gunstige effect van de zon een belangrijke bijdrage aan de relatief goede gezondheid van de Spanjaard.

Die hoge levensverwachting zal alleen maar toenemen nu het aantal rokers in Spanje fors is gedaald.  Enerzijds door de economische crisis en de hoge sigaretten prijzen, anderzijds door het toe te juichen rookverbod in bars en restaurants. Er gaan al stemmen op om roken op en rond schoolpleinen, en zelfs in eigen huis of auto te verbieden. Hoe minder rook hoe beter!

Uitgaan, buiten staan

De roker van tegenwoordig is een verschoppeling. Ga je een bar binnen of een vliegveld, de toegangen tot deze gelegenhedenheden lijken immer geflankeerd door verstokte rokers. Vijf jaar geleden zaten we nog in de sigarettenrook te eten en te drinken, maar nu wordt er ook al over deze buitenrokers geklaagd. Men vindt het immers niet aangenaam een walm van sigarettenrook te moeten trotseren alvorens de betreffende gelegenheid te kunnen binnen treden.

Vieze walmen

Niet lang geleden, op een mooie zaterdagmiddag zit ik zo’n 50 kilometer van de kust op een terras aan het centrale pleintje van een pittoresk wit dorp.  Alle huisjes aan het autovrije plein hebben witte gevels met zwarte, gietijzeren balkonnetjes. Naast ons de weg omhoog naar het kasteel, zo een 800 meter lopen. Eerst lekker lunchen. Zoals gewoonlijk in het Spaanse binnenland is de bediening vriendelijk, zijn de porties groot en de prijzen redelijk. Aan het tafeltje naast mij steekt iemand een sigaret op, ik kijk de persoon onbewust aan. “Does it bother you if I smoke?” vraagt de man mij keurig. “Nee hoor, helemaal niet, zeg ik, moet toch ergens kunnen?” Het zachte briesje dat over het terras waait staat ook nog eens gunstig, laat die man lekker van zijn sigaretje genieten.

Plots wordt de conversatie aan ons tafeltje overstemt door het lawaai van een klein vrachtwagentje, de bierleverancier. Hij parkeert aan het terras en laat de motor aanstaan. Een gesprek is onmogelijk en het begint steeds meer naar diesel te stinken. Ik overweeg naar de chauffeur te stappen maar waarschijnlijk is hij toch  zo klaar. Dat is ie ook maar dan blijft hij nog een eeuwigheid met de eigenaar praten. Ik kijk het terras rond, hier en daar wat geërgerde toeristen, de Spanjaarden maken zich niet druk, draaien gewoon het volume van de conversatie wat verder omhoog. Mijn blik kruist die van de man aan het tafeltje naast mij. “Stinkt toch behoorlijk, die sigaret” zeg ik, mijn blik naar het vrachtwagentje draaiend. De man verstaat mij niet, schreeuwend herhaal ik het gezegde. “Ja, maar er zit tenminste geen 100 decibel op mijn sigaret schreeuwt hij terug”. Als de chauffeur eindelijk is uitgekletst verlaat hij, ons vriendelijk groetend, het terras. Naar de volgende klant. Hij rijdt de berg op richting het kasteel, een zwarte roetwolk met een smerige dieselwalm over ons terrasje achterlatend. …

Ieder nadeel…

Als u één van degenen bent die, tegen beter weten in, nog steeds rookt en een deel van uw uitgaansleven noodgedwongen buiten slijt, lijdt dan niet te zeer onder de u soms ten deel vallende misprijzende blikken. Bedenk dat een aanzienlijk deel van de aanwezigen zojuist ergens een stinkende diesel heeft geparkeerd. En troost u met de gedachte dat sinds u buiten rookt uw levensverwachting volgens een Zweeds onderzoek aanzienlijk is toegenomen. Als het zonnetje schijnt tenminste!

Jan Otto Landman legde in 1990 het Arts-examen af in Leiden. In 1996 promoveerde hij in Leiden op zijn onderzoek Long term effects of bisphosphonate (Pamidronate) therapy in osteoporosis. Sinds 1998 is hij werkzaam als huisarts in Spanje. Zijn praktijk wordt gekenmerkt door een zeer gevarieerd patiëntenbestand. Zo zijn er gedurende de wintermaanden vele Nederlandse overwinteraars en is er een hausse aan toeristen in de zomermaanden. De in Spanje wonende Nederlanders en andere Noord-Europeanen vormen een constante factor. Dr. Landman heeft twee praktijken aan de Costa del Sol. Zijn eerste praktijk is gevestigd in het levendige La Carihuela, de oude en populaire visserswijk in Torremolinos/Benalmádena. De tweede praktijk is gevestigd in Fuengirola in Clinica Xanit Fuengirola.

HIER vindt u meer informatie over onze bloggers.